Straatpastor Lucy Geertman vertelt aan De Gelderlander hoe dak- en thuisloze mensen deze zware tijd van corona en quarantine ervaren en hoe Het Kruispunt probeert hun situatie een beetje te verlichten.
Daklozen hebben het zwaar: ‘Alles valt stil, ik spreek bijna niemand’
NIJMEGEN – Daklozen worden hard geraakt door de stilgevallen samenleving. De opvang is in coronatijd verruimd, maar alle pleisterplaatsen zijn dicht. Vooral buitenslapers hebben het moeilijk. ,,Je wordt overal weggestuurd.”
Anne Nijtmans 12-04-20, 13:42
,,Je kunt nergens een kopje koffie krijgen en even uitrusten. De magnetrons in de supermarkten om eten op te warmen zijn weggehaald. Er zijn bijna geen mensen op straat en niemand heeft contant geld bij zich.” Zo schetst dakloze Erik de Winkel waar hij tegenaan loopt sinds het coronavirus het openbare leven heeft stilgelegd.
De Winkel is een bekend gezicht in het centrum van Nijmegen. Hij heeft een vaste plek in de Molenstraat waar hij tekeningen verkoopt. Passanten geven hem ook wel gewoon geld. Nu is zijn handel stilgevallen.
Hij slaapt bewust buiten. ,,Ik wil niet ziek worden, in de opvang zitten ze te dicht op elkaar. Gelukkig heb ik een sheltersuit gekregen, daardoor slaap ik eindelijk goed.” Een sheltersuit is een combinatie van een warme jas en slaapzak. Dagopvang Het Kasteel heeft er een aantal uitgedeeld aan buitenslapers.
Geen koffie, geen samenkomsten
,,Daklozen worden zwaar getroffen door corona”, zegt Lucy Geertman, straatpastor bij Het Kruispunt. ,,We hebben de Titus Brandsma Kapel moeten sluiten omdat samenkomsten verboden zijn. Geen diensten, geen bijeenkomsten met koffie, geen maaltijden. Ook andere ontmoetingsruimten zoals Gezellig Nijmegen en café De Verwondering zijn dicht. Het Kasteel, waar dak- en thuislozen gewoonlijk de hele dag terecht kunnen, is beperkt open en alleen om buitenslapers te ondersteunen.”
In de Nijmeegse voorzieningen voor nachtopvang mogen mensen nu ook overdag blijven. Toch constateert de straatpastor dat veel daklozen verloren rondlopen. ,,Die ontmoetingsplekken zijn ook hun sociaal leven. Samenscholingen op straat zijn verboden. Ik ben geen voorstander van bedelen maar nu valt er niks te bedelen. En de gelegenheden waar je voor weinig geld aan eten kunt komen of gratis koffie zijn dicht.”
Moet je eens zien hoe mager ik ben! Zonder de maaltijden van Straatmensen zou ik het niet redden
Nijmeegse dakloze
Overal weggestuurd
,,Je wordt overal weggestuurd”, zegt een dakloze die eten komt halen bij Straatmensen. ,,Moet je eens zien hoe mager ik ben! Zonder deze maaltijden zou ik het niet redden.”
Straatmensen is een vrijwilligersorganisatie die vier keer per week warme maaltijden en lunchpakketten uitdeelt aan dak- en thuislozen. Gewoonlijk onder het afdak van het voormalige stadskantoor aan de Tweede Walstraat. Nu is er een afhaalpunt aan de overkant, in de hal van café De Onderbroek.
,,De enige manier om door te gaan”, zegt Kees van de Wiel van Straatmensen. ,,Zo kunnen we zelf afstand houden. We vragen de bezoekers om meteen weg te gaan. Daarom schenken we geen koffie. Dat is jammer want gewoonlijk is dit ook een sociale gebeurtenis.”
Vereenzamen
Straatpastor Lucy Geertman merkt dat veel dak- en thuislozen vereenzamen. ,,Sommige bezoekers van de Titus Brandsma Kapel hebben zelfs een woninkje. Maar ze hebben geen netwerk. Hun leven speelt zich af in de ontmoetingsplekken en op straat. Na Pasen wil ik koffie uitdelen op straat. Maar het risico blijft dat er samenscholingen ontstaan.
,,Nu doe ik mijn rondjes door de stad om ze op te zoeken. Ik moet steeds waarschuwen om afstand te houden en niet allemaal bij elkaar te staan. Ik probeer ze één voor één te spreken. Ook houd ik veel contact via de telefoon. Om te laten weten dat ik aan hen denk en te vragen hoe ze het maken. Dat is erg belangrijk.”
Buitenslaper Erik de Winkel is blij dat het lentezonnetje schijnt. ,,Dat scheelt iets. Maar ik vind deze situatie moeilijk, vooral omdat het zo lang duurt. Ik spreek bijna iemand, mijn hele netwerk valt stil.”
Maatregelen voor daklozen in Nijmegen vanwege corona
IrisZorg heeft in Nijmegen het MFC in het centrum, De Hulsen aan de Nieuwe Dukenburgseweg, Vince (voor jongeren) aan de Ubberseweg en dagopvang Het Kasteel aan de Bijleveldsingel. De organisatie biedt nu behalve nachtopvang ook een dagprogramma zodat bezoekers niet naar buiten hoeven.
Het pand van het MFC is speciaal ingedeeld in compartimenten zodat er meer privacy is. Mensen met corona-klachten kunnen naar een speciale opvang in Nijmegen op het terrein van het Radboudumc of naar het dominicanenklooster Huissen. Dagopvang Het Kasteel is alleen ’s ochtends twee uur open voor buitenslapers. Daarbij worden maatregelen zoals de anderhalve meter-regel in acht genomen.
Ook bij nachtopvang NuNN in het centrum van Nijmegen kunnen daklozen nu overdag blijven. De huiskamer en slaapkamers zijn anders ingedeeld zodat er meer afstand is. Omdat er nu ook dagopvang is, kunnen er geen 24 mensen verblijven. Er wonen nu zeventien personen en er is een opnamestop.